Avanture iz kulture

Književnost je od svojih začetaka bila prostor u kome se oblikuje kolektivna savest društva, ali i glas onih koji su u stvarnosti lišeni prava da govore. Kroz romane različitih epoha, jezika i kultura, pisci su dokumentovali, osudili i razotkrili nepravdu, institucionalno nasilje, društvenu diskriminaciju i nemoć pojedinca pred sistemom. Književnost je tako postala, kroz umetnički izraz, svojevrsno oruđe otpora. U tom smislu, brojna velika dela svetske književnosti mogu se čitati i kao snažni zagovornici ljudskih prava. Među najznačajnijim romanima koji se direktno bave sudskom i društvenom nepravdom izdvaja se „Ubiti pticu rugalicu“ (Harper Li), u kome se kroz oči deteta prikazuje rasizam  američkog Juga i nepravda prema nevinom Afroamerikancu optuženom za silovanje. Suđenje Tomu Robinsonu postaje paradigmatski primer montiranog procesa, gde predrasude nadjačavaju činjenice, a sistem izdaje ono što bi trebalo da štiti. Slično tome, „Nevidljivi čovek“ Ralfa ...

Holden Kolfild, protagonist romana "Lovac u žitu" Džeroma Dejvida Selindžera, jedan je od najkompleksnijih tinejdžerskih likova u američkoj književnosti. Njegova psihološka struktura omogućava raznolike interpretacije, od egzistencijalističkog tumačenja krize identiteta do psihoanalitičkih analiza koje dopiru do nesvesnih impulsa i konflikata u ponašanju. Jedna od mogućih interpretacija jeste sagledavanje Holdenovog razvoja kroz Frojdovu teoriju Edipovog kompleksa, koja upućuje na nesvesne tenzije između osećanja prema roditeljima i formiranja muškog identiteta. Edipov kompleks, kako ga definiše Sigmund Frojd, označava nesvesnu žudnju deteta prema roditelju suprotnog pola i rivalitet prema roditelju istog pola. Iako u romanu majka gotovo da nema aktivnu ulogu, njen implicitni uticaj može se uočiti kroz Holdenovu potrebu za toplinom i sigurnošću koju ne nalazi u spoljašnjem svetu. Posveta na početku romana „Mojoj majci“ može biti simbolična kako za samog autora, ta...