Nadrealističko slikarstvo Kej Sejdž
Ketrin Lin Sejdž (1898 - 1963) poznatija kao Kej Sejdž, američka slikarka i pesnikinja, rođena je 25.juna 1898. godine u dobrostojećoj njujorškoj porodici. Nakon razvoda roditelja, dosta vremena provodi putujući sa majkom po Evropi. U umetničku školu u Italiji krenula je 1920. godine i tu je upoznala svog budućeg supruga, princa Ranijeri di San Faustina.
Zbog obaveza prema plemićkom životu, Kej nakratko prestaje da slika. Kroz poznanstvo i podsticaj američkog pisca Ezre Paunda i nemačkog vajara Hanca Hengesa, ona počinje opet da slika ali ovog puta u apstraktnom maniru.
Nakon razvoda, 1937. godine, seli se u Pariz, gde se priključuje evropskim nadrealistaima. Osniva udruženje za očuvanje evropske kulture koje organizuje izložbe u Sjedinjenim Američkim Državama sa ciljem da osigura prolazak umetnika u Njujork tokom Drugog svetskog rata. Već sledeće godine upoznaje Iva Tangija i udaje se za njega 1940.godine u Renou.
Njena prva samostalna izlozba bila je u galeriji Pjera Matisa 1940. godine. Učestvovala je i na izložbi „Prvi radovi nadrealizma“ u Njujorku 1942. godine. Prikazuje svoj jedinstven stil arhitektonskih formi, apokaliptičnih vizija nasuprot beskrajnog horizonta, predstave biomorfnih formi tik uz geometrijske figure, i oštar kontrast svetlosti i tame koji evociraju osećaj tišine i misterije.
Kej Sejdž je uglavnom poznata kao vizuelna umetnica, ali je napisala i pet tomova poezije, pretežno na francuskom, četiri drame i neobjavljenu autobiografiju.
Kej Sejdž se stalno izjašnjavala kao nadrealistkinja, a i autori koji su pisali o njoj obično to čine. Jedan od njenih biografa, Džudit Sater, piše:
"Kej Sejdž nazivam nadrealistom jer njena slika rezonuje s uznemirujućim paradoksima i halucinatornim kvalitetima koje cene Andre Breton i njegova grupa... Što je fundamentalnije, ja nazivam Sejdž nadrealistom jer njena odanost nadrealističkom identitetu leži u srcu njene slike o sebi kao umetnice".
Kritičari su tokom života Kej Sejdž često upoređivali njen rad sa Tangijevim (bio joj je muž), koji je bio poznatiji, i obično su pretpostavljali da kada njihov rad ima zajedničke karakteristike, te karakteristike moraju poticati od njega. Novije feminističke naučnice su tvrdile da je uticaj verovatnije bio obostran — ono što Džudit Sater naziva „stalnom, obično nesvesnom razmenom“.
Sater i drugi takođe ističu razlike između dva umetnika: na primer, velike arhitektonske strukture Sejdžinih slika se prilično razlikuju od manjih biomorfnih ili metalnih oblika koje ljudi povezuju s Tangijevim pejzažima.
Kritičari zapažaju ključne karakteristike njenog zrelog rada. Većina slika fokusira se na samostojeće arhitektonske strukture, uključujući zidove, kule i rešetke, koje mogu predstavljati zgrade u izgradnji ili ruinirane i propadajuće. Upotreba lučnih ulaza i kosih perspektiva može se pripisati slikaru Đorđu de Kiriku. Neki sadrže figure koje mogu, a ne moraju, biti ljudske, skrivene protočnom draperijom. (Le Passage, jedna od posljednjih Sejdžinih slika, je možda jedina koja sadrži određenu ljudsku figuru; čak je i "Mali portret" , za koji mnogi misle da je autoportret, teško prepoznati kao lice.) Kao i Tangi, Sejdž često slika objekte u pustinjama ili ravnicama koji se povlače u neizmerno udaljene horizonte. Ona prikazuje svoje forme u pedantnim, fotografskim detaljima, koristeći sivo-zeleno-oker paletu za koju kažu da "podseća na sumpornu svetlost pre grmljavine".
Kritičari su često nazivali rad Kej Sejdž uznemirujućim ili depresivnim, iako su hvalili njenu slikarsku vještinu.
Sejdž gotovo nikada nije komentarisala šta njene slike predstavljaju ili kako treba tumačiti njihovo naizgled zlokobno raspoloženje. Jedini izuzetak bila je njena izjava kritičaru za časopis Time da je "The Instant" , slika koja se pojavila na njenoj izložbi 1950. u Galeriji Catherine Viviano, bila "neka vrsta prezentacije onoga što je unutra - stvari napola mehaničke, polužive".
Zanimljive i misaone slike. Ima Dalija, kao i Djordja de Kirika.
ОдговориИзбриши